Λαπαροσκοπική κολεκτομή για καλοήθεις και κακοήθεις παθήσεις του παχέος εντέρου και του ορθού.
Μέχρι πρόσφατα, η χειρουργική του παχέος εντέρου απαιτούσε μια μεγάλη τομή και μια παρατεταμένη περίοδο ανάρρωσης. Σήμερα, η λαπαροσκοπική κολεκτομή, μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική, μπορεί να θεραπεύσει ένα ευρύ φάσμα παθήσεων του παχέος εντέρου. Η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση έχει τα ίδια αποτελέσματα με την κλασική χειρουργική. Επιπλέον οι ασθενείς αναρρώνουν ταχύτερα και έχουν λιγότερο πόνο.
Επειδή η λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου απαιτεί εκτενή και υψηλή εξειδίκευση, μόνο λίγοι χειρουργοί είναι σε θέση να πραγματοποιούν αυτές τις επεμβάσεις.
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής κολεκτομής
Η κλασική ανοιχτή επέμβαση της κολεκτομής (αφαίρεσης τμήματος ή ολόκληρου του παχέος εντέρου) ξεκινάει με μια μεγάλη χειρουργική τομή στην κοιλιά, 20-30εκ σε μήκος. Οι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευθούν πάνω από μια εβδομάδα, προκειμένου να επουλωθεί αυτό το μεγάλο τραύμα, και έχουν σημαντικό μετεγχειρητικό πόνο. Επιπρόσθετα η τομή από μόνη της είναι αιτία επιπλοκών όπως λοιμώξεις, διαπυήσεις, μετεγχειρητικές κήλες κλπ.
Με τη λαπαροσκοπική χειρουργική, οι ασθενείς έχουν σημαντικά λιγότερο πόνο, ο οργανισμός επηρεάζεται πολύ λιγότερο και η ανάρρωση είναι εντυπωσιακά γρηγορότερη. Συνήθως, μετά το χειρουργείο γυρίζουν στο σπίτι τους σε 4-5 μέρες. Μέσα στις επόμενες 1-2 εβδομάδες μπορούν να επιστρέψουν στην καθημερινές τους δραστηριότητες, ακόμα και στην εργασία τους.
Το λαπαροσκόπιο (τηλεσκοπική videocamera) δίνει στο χειρουργό πολύ καλύτερη οπτική εικόνα των εσωτερικών οργάνων απ’ ότι το γυμνό μάτι στην ανοιχτή επέμβαση. Οι ασθενείς χάνουν πολύ λιγότερο αίμα κατά την λαπαροσκοπική κολεκτομή απ’ ότι στην κλασική ανοιχτή. Επίσης έχουν λιγότερες λοιμώξεις και άλλες επιπλοκές.
Σχεδόν όλοι οι ασθενείς που χρειάζονται κολεκτομή είναι υποψήφιοι για λαπαροσκοπική επέμβαση. Σε μικρό ποσοστό ασθενών μπορεί για κάποιο λόγο να μην είναι εφικτή η λαπαροσκοπική επέμβαση, και να χρειαστεί ανοιχτή.
Η λαπαροσκοπική κολεκτομή- Τεχνική
Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική ξεκινά με 3-5 μικρές τομές στο κοιλιακό τοίχωμα, μέσα από τις οποίες ο χειρουργός βάζει κάποιες μακρόστενες συσκευές, που μοιάζουν με σωλήνες, τα trocars (τροκάρ). Μέσα από το πρώτο τροκάρ, ο χειρουργός εισάγει το λαπαροσκόπιο (camera). Μέσω των υπολοίπων τροκάρ εισάγει τα κατάλληλα λαπαροσκοπικά εργαλεία. Κατόπιν, ο χειρουργός βλέποντας στο monitor, χειρίζεται τα λαπαροσκοπικά εργαλεία για να πραγματοποιήσει την ίδια επέμβαση (κολεκτομή) που θα έκανε και κατά τη διάρκεια ενός κλασικού ανοιχτού χειρουργείου.
Η κολεκτομή, ή αλλιώς η αφαίρεση ενός τμήματος του παχέος εντέρου, είναι μία από τις συνηθισμένες επεμβάσεις της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Αφού ο χειρουργός εντοπίσει την πάσχουσα περιοχή, με τη βοήθεια του λαπαροσκοπίου, απολινώνει (σταματάει τη ροή) και κόβει τα γύρω αιμοφόρα αγγεία, το τμήμα του εντέρου με τη βλάβη, καθώς και τους γύρω λεμφαδένες. Ακολούθως βγάζει έξω από την κοιλιά το κομμένο τμήμα, μέσα από το τροκάρ. Σε άλλες περιπτώσεις, το αφαιρεί μέσα από μια από τις υπάρχουσες τομές, την οποία μεγεθύνει ελαφρά. Στη συνέχεια ενώνει με ράμματα τα υγιή τμήματα του εντέρου μεταξύ τους (αναστόμωση), ώστε να αποκατασταθεί η συνέχειά του. Τέλος κλείνει τις χειρουργικές τομές στην κοιλιά με ράμματα.
Σε ένα μικρό ποσοστό περιστατικών, περίπου 5%, ο χειρουργός μπορεί να μην ολοκληρώσει την επέμβαση λαπαροσκοπικά και να χρειαστεί να τη μετατρέψει σε ανοιχτή. Κάτω από αυτές τις συνθήκες χρησιμοποιούμε η κλασική τεχνική.
Πριν το χειρουργείο
Ο χειρουργός εκτιμά προσεκτικά την κατάσταση υγείας του κάθε ασθενή προτού προτείνει οποιαδήποτε επέμβαση. Εάν κάποιος ασθενής είναι υποψήφιος για λαπαροσκοπική κολεκτομή, ο χειρουργός πρέπει να του εξηγήσει αναλυτικά τα οφέλη, τους κινδύνους, και τις πιθανές επιπλοκές της επέμβασης.
Η προεγχειρητική εκτίμηση, που περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος και άλλες εξετάσεις, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τις τελευταίες μέρες πριν το χειρουργείο. Αυτό δίνει στο χειρουργό χρήσιμες πληροφορίες για την υγεία του ασθενούς προεγχειρητικά.
Πριν το χειρουργείο, θα χρειαστεί επίσης εξέταση από τον υπεύθυνο αναισθησιολόγο. Αυτός θα λάβει ένα σύντομο ιστορικό για πιθανά παλιά χειρουργεία και θα εξηγήσει στον ασθενή τη διαδικασία της αναισθησίας.
Όλοι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε κολεκτομή (δεξιά ή αριστερή κολεκτομή) χρειάζεται να ακολουθήσουν υδρική δίαιτα τη μέρα πριν το χειρουργείο. Ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουν και καθαρτικά, ώστε να αδειάσει τελείως το έντερο.
Η λαπαροσκοπική κολεκτομή γίνεται υπό γενική αναισθησία, συνεπώς δεν επιτρέπεται η λήψη υγρών μετά τα μεσάνυχτα της προηγούμενης ημέρας. Συνήθως γίνεται εισαγωγή στο νοσοκομείο την προηγούμενη μέρα ή το ίδιο πρωί που είναι προγραμματισμένη η επέμβαση.
Μετά το χειρουργείο
Μετά το χειρουργείο ο ασθενής ενδεχομένως να έχει ένα σωληνάκι που βγαίνει από μία μικρή τρύπα, που παραμένει στην κοιλιά (παροχέτευση) και ουροκαθετήρα. Αυτά αφαιρούνται μετά από 2-3 ημέρες.
Κατά τις πρώτες ώρες που ακολουθούν το χειρουργείο, μπορεί να υπάρχει πόνος από τις τομές στην κοιλιά. Για το λόγο αυτό χορηγούνται παυσίπονα. Σε 1-2 μέρες επανέρχεται σταδιακά η λειτουργία του εντέρου μετά από αναστόμωση. Οι ασθενείς αρχίζουν να πίνουν υγρά από το στόμα και σταματάει η ενδοφλέβια χορήγηση ορών. Την 3η μέρα συνήθως ξεκινάνε να λαμβάνουν και στερεές τροφές. Μετά από 1 εβδομάδα από την κολεκτομή οι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν στη συνηθισμένη τους διατροφή.
Με την επιστροφή στο σπίτι, συνήθως 4-5 μέρες μετά το χειρουργείο, οι ασθενείς μπορούν να αυτοεξυπηρετούνται. Μέσα σε 1-2 εβδομάδες από την έξοδο από το νοσοκομείο μπορούν να συνεχίσουν το καθημερινό τους πρόγραμμα. Μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους, και για εκείνους που το επιθυμούν, μπορούν να ξαναρχίσουν ελαφρά γυμναστική.
Τελικά, μετά από μερικούς μήνες, οι χειρουργικές τομές θα είναι μόλις εμφανείς.