Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ)

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια χρόνια πάθηση του πεπτικού που συμβαίνει όταν τα όξινα υγρά του στομάχου παλινδρομούν στον οισοφάγο. Αυτή η παλινδρόμηση των όξινων υγρών ερεθίζει το τοίχωμα του οισοφάγου και προκαλεί τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ).

Τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ) περιλαμβάνουν όξινες αναγωγές (ξινίλες) και αίσθημα καψίματος. Και τα δύο αποτελούν συνηθισμένες καταστάσεις για τις οποίες πολλοί παραπονούνται συχνά. Όταν όμως τα παραπάνω συμπτώματα συμβαίνουν τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα ή μας απασχολούν σε καθημερινή βάση, τότε μιλάμε για Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ).

Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το αίσθημα καψίματος με αλλαγές στις καθημερινές συνήθειές τους και με απλά φαρμακευτικά σκευάσματα (πχ αντιόξινα). Όμως, αυτή η αντιμετώπιση προσφέρει μόνο προσωρινή ανακούφιση. Οι ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) πρέπει να απευθυνθούν σε εξειδικευμένο γαστρεντερολόγο γιατί θα χρειαστούν συστηματική παρακολούθηση και θεραπεία με ισχυρότερα φάρμακα, ή ακόμα και χειρουργείο προκειμένου να μειώσουν τα συμπτώματα.

Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση - Ανατομία

Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ) περιλαμβάνουν:

Αίσθημα καψίματος στο θώρακα, με επέκταση συνήθως στον λαιμό, μαζί με μια ξινή γεύση στο στόμα
Θωρακικός πόνος στο ύψος του οισοφάγου
Δυσκολία στην κατάποση (Δυσφαγία)
Χρόνιος βήχας
Πονόλαιμος
Παλινδρόμηση φαγητού ή υγρού με ξινή γεύση (όξινες αναγωγές)
Αίσθημα ξένου σώματος στο λαιμό

Η συμπτωματολογία αυτή επιδεινώνεται μέσω διαφόρων παραγόντων που περιλαμβάνουν κακές διατροφικές συνήθειες, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ. Το άγχος μπορεί επίσης να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ΓΟΠ, μέσω της αύξησης της παραγωγής γαστρικού οξέος, την οποία προκαλεί.

Πότε να επισκεφθείτε το γιατρό σας

Πρέπει να εξεταστείτε άμεσα από ιατρό εάν αισθάνεστε πόνο στο θώρακα, ειδικά όταν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, όπως δύσπνοια ή πόνο στο σαγόνι ή στα χέρια. Αυτά μπορεί να αποτελούν τα συμπτώματα του εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Κλείστε ένα ραντεβού με έναν εξειδικευμένο ιατρό εάν αισθάνεστε σοβαρά ή συχνά συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ) ή αν χρησιμοποιείτε απλά φαρμακευτικά σκευάσματα για το αίσθημα καψίματος συχνότερα από 2 φορές την εβδομάδα.

Αίτια ΓΟΠ

Η Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) προκαλείται από τη συχνή παλινδρόμηση όξινων υγρών από το στομάχι προς τον οισοφάγο.

Όταν καταπίνουμε, ο κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας – μια κυκλική μυϊκή ταινία γύρω από το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου- χαλαρώνει και έτσι επιτρέπει στο φαγητό και στα υγρά να κυλήσουν προς το στομάχι. Κατόπιν κλείνει πάλι και αποτρέπει τα γαστρικά υγρά να παλινδρομήσουν στον οισοφάγο.

Εάν όμως αυτή η βαλβίδα χαλαρώσει παθολογικά ή για κάποιο λόγο γίνει πολύ αδύναμη, τότε τα υγρά του στομάχου γυρίζουν προς τα πίσω μέσα στον οισοφάγο, προκαλώντας το συχνό αίσθημα καψίματος, επηρεάζοντας έτσι τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Αυτή η διαρκής παλινδρόμηση των όξινων υγρών ερεθίζει την εσωτερική επιφάνεια του οισοφάγου, δημιουργώντας φλεγμονή (Οισοφαγίτιδα). Τελικά, με την πάροδο του χρόνου, η φλεγμονή μπορεί να διαβρώσει τον οισοφάγο, προκαλώντας επιπλοκές όπως αιμορραγία ή αναπνευστικά προβλήματα.

Προδιαθεσικοί Παράγοντες

Παχυσαρκία
Διαφραγματοκήλη
Εγκυμοσύνη
Κάπνισμα
Ξηροστομία
Άσθμα
Σακχαρώδης Διαβήτης
Καθυστερημένο άδειασμα του στομάχου
Παθήσεις του Συνδετικού Ιστού, όπως Σκληρόδερμα
Σύνδρομο Zollinger- Ellison

Επιπλοκές

Στένωση οισοφάγου. Η καταστροφή των κυττάρων στο κατώτερο τμήμα του οισοφάγου από την χρόνια έκθεση στα οξέα οδηγεί στο σχηματισμό ουλώδους ιστού. Ο ουλώδης ιστός προκαλεί στένωση, δυσκολεύοντας έτσι την κατάποση.
Έλκος οισοφάγου. Τα οξέα του στομάχου μπορούν να διαβρώσουν τους ιστούς του οισοφάγου προκαλώντας έλκος. Το έλκος μπορεί να αιμορραγήσει, να προκαλέσει πόνο και να κάνει δύσκολη την κατάποση.
Προκαρκινικές μεταβολές στον οισοφάγο (Οισοφάγος Barrett). Στον οισοφάγο Barrett, το χρώμα και η σύσταση του ιστού της εσωτερικής επιφάνειας του οισοφάγου αλλάζουν. Αυτές οι αλλαγές έχουν συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου οισοφάγου. Στους ασθενείς με οισοφάγο Barrett προτείνουμε τακτική παρακολούθηση.

Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση Θεραπεία

Αντιμετώπιση ΓΟΠ με Φάρμακα.

Εφαρμόζουμε τη φαρμακευτική αγωγή σαν αρχική αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ) για 6-8 εβδομάδες καθώς και σαν χρόνια συστηματική θεραπεία.

Κύρια κατηγορία φαρμάκων είναι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs, Ομεπραζόλη, Λανσοπραζόλη, Παντοπραζόλη κλπ.). Μειώνουν την έκκριση οξέος από το στομάχι μειώνοντας τα συμπτώματα και επιτρέποντας στον οισοφάγο να επουλωθεί. Παρόλ’ αυτά δεν μπορούμε να αποφύγουμε την έκθεση του οισοφάγου στα γαστρικά υγρά, αλλά η μειωμένη οξύτητα σε αυτόν δεν προκαλεί πόνο.

Τα αντιόξινα φάρμακα προσφέρουν μόνο βραχείας διάρκειας ανακούφιση από τον πόνο.

Οι ανταγωνιστές υποδοχέων ισταμίνης (Η2 blockers, σιμετιδίνη, ρανιτιδίνη, φαμοτιδίνη, κλπ.) μειώνουν επίσης την έκκριση οξέος από το στομάχι. Όμως πλέον οι ασθενείς τα χρησιμοποιούν λιγότερο, λόγω μεγαλύτερης επάρκειας των PPIs, κυρίως σε ήπια συμπτώματα παλινδρόμησης.

Τα γαστροκινητικά διεγείρουν την κινητικότητα του στομάχου και του οισοφάγου και βοηθούν στην αντιμετώπιση της παλινδρόμησης. Έχουν δυστυχώς αρκετές παρενέργειες κάποιες από τις οποίες είναι σοβαρές. Η φαρμακευτική αντιμετώπιση έχει καλά αποτελέσματα στην ήπια παλινδρόμηση σε συνδυασμό με αλλαγές του τρόπου ζωής και διατροφικές αλλαγές. Με τη διακοπή των φαρμάκων τα συμπτώματα επιστρέφουν.

Ενδοσκοπική.

Κατά καιρούς οι ειδικοί έχουν εφαρμόσει διάφορες ενδοσκοπικές τεχνικές. Αυτές είναι επεμβατικές τεχνικές που διενεργούν ειδικοί ενδοσκόποι μέσω γαστροσκοπίου (και όχι για κανονικό χειρουργείο με τομές). Έχουν σκοπό τη δημιουργία κάποιου είδους βαλβιδικού μηχανισμού ή την αύξηση των πιέσεων στον ΚΟΣ ώστε να εμποδίζουν την παλινδρόμηση γαστρικού περιεχομένου. Από αυτές οι περισσότερες έχουν εγκαταλειφθεί, και αυτή που πλέον χρησιμοποιείται με καλά αποτελέσματα είναι η Διαστοματική Θολοπλαστική Esophyx.

Χειρουργική Αντιμετώπιση Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης.

Πρόκειται για την ανάταξη της διαφραγματοκήλης που συνήθως υπάρχει και αποκατάσταση του σφιγκτηριακού μηχανισμού με τη δημιουργία μιας βαλβίδας χρησιμοποιώντας τμήμα του στομάχου γύρω από το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου (θολοπλαστική Nissen) ώστε να μην παλινδρομεί το γαστρικό περιεχόμενο στον οισοφάγο. Η θολοπλαστική μπορεί να γίνει είτε ανοιχτά είτε λαπαροσκοπικά. Η αποφυγή των μεγάλων τομών και η αντικατάσταση τους με 4 ή 5 μικρές τομές 5-10 χιλιοστών καθώς και η πολύ καλύτερη οπτική και η δυνατότητα χειρισμών που δίνει η λαπαροσκοπική χειρουργική, την έχει αναδείξει σε μέθοδο εκλογής παγκοσμίως (>90% των επεμβάσεων γίνονται λαπαροσκοπικά).

Διαβάστε αναλυτικά για τη Λαπαροσκοπική Θολοπλαστική Nissen